روغن ترانسفورماتور با پایه معدنی ( حاصل از مواد نفتی) به دلیل تاثیر مستقیم بر عملکرد روغن در داخل تجهیزات برقی مورد توجه می باشد. این خواص ذاتی شامل: ویسکوزیته ، نقطه ریزش ، دانسیته ، نقطه اشتعال و .. می باشد.
روغن ترانسفورماتور
همچنین پارامتر های تصفیه ای روغن در تولید روغن ترانسفورماتور با عمر بالا و کاهش اثر متقابل با اجزای تشکیل دهنده تجهیزات برقی موثر می باشد. این خواص شامل: مقدار گوگرد ، ترکیبات آروماتیک ، درصد اسیدهای آلی و… می باشد. همچنین در فرآیند تصفیه شیمیائی پارامتر های الکتریکی محصول مورد توجه قرار می گیرند.
ویسکوزیته روغن ترانسفورماتور
ویسکوزیته روغن عاملی مهم جهت خنک شدن ترانسفورماتور می باشد . هر چه ویسکوزیته پائین باشد . روغن فرایند خنک کنندگی را بهتر انجام می دهد . بنابراین استفاده کردن از روغن با ویسکوزیته بالا مزیتی ندارد.
نقطه اشتعال روغن ترانسفورماتور
توجه به نقطه اشتعال به دلیل موارد ایمنی در ترانسفور ماتور ضروری است.
استاندارد IEC 60296 روش کاپ بسته ( پسنکی مارتین ) را به منظور اندازه گیری نقطه اشتعال تصریح کرده است. در استاندارد ASTM D 3487 روش کاپ باز مورد استفاده قرار می گیرد. نتایج به دست آمده با استفاده از روش کاپ بسته 5-10c˚ کمتر از نتایج به دست آمده با استفاده از روش کاپ باز می باشد.
نقطه اشتعال ارتباط مستقیم با اجزا سبک موجود در روغن دارد و به شدت به آلودگی های حاصل از روغنهای سبک مانند گازوئیل و بنزین حساس است . هر چند که بازده تکرار پذیری هر دو روش نسبتاً پائین می باشد و لیکن استفاده از روش کاپ بسته اهمیت دارد.
دانسیته روغن ترانسفورماتور
تعیین دانسیته روغن در مناطق سردسیر به منظور اجتناب از شناور شدن یخ در سطح روغن ( در دمای پایین ) و همچنین جهت محاسبه وزن کلی ترانسفورماتور ضروری می باشد. شناور شدن یخ در سطح روغن در هنگامی اتفاق می افتد که مقداری آب غیر محلول در روغن ترانسفورماتوری که هنوز در مدار قرار نگرفته وجود داشته باشد. این امر باعث ایجاد اشکال در زمان شروع به کار ترانسفور ماتور می شود .
مقاومت در برابر اکسیداسیون روغن ترانسفورماتور
در بازار دو نوع روغن وجود دارد : روغن حاوی مواد افزودنی آنتی اکسیدان ( inhibited) و روغن عاری از مواد افزودنی آنتی اکسیدان ( uninhibited ) – روغن ترانسفورماتور شرکت پالایش روغنهای صنعتی زنگان عاری از مواد افزودنی آنتی اکسیدان می باشد.
مقدار آب روغن ترانسفورماتور
حلالیت آب در روغن وابسته به دما و مقدار مولکولهای قطبی آروماتیک موجود در روغن است . مقدار حلالیت بستگی به روش تصفیه و دمای مورد استفاده در حین عمل تصفیه دارد. اگر مقدار آب موجود در روغن بالا باشد باعث می شود روغن به هنگام انجام عملیات گاز زدایی به شدت کف کند، کف ایجاد شده ناشی از تبخیر آب موجود می باشد . البته باید به این مورد توجه کرد که کف پایدار در سیستمهای آلوده یافت می شود . به عنوان مثال روغنهای آلوده به ذرات یا آلوده به سایر مایعات نامناسب. به عنوان یک قانون کلی مایعات تمیز هیچ گاه کف نمی کنند.
شکست عایقی روغن ترانسفورماتور
این خصوصیت بسیار پیچیده و وابسته به پارامترهایی از قبیل مقدار ذرات ، نوع ذرات ، مقدار آب و روش انجام آزمایش می باشد . روش معمول جهت اندازه گیری ولتاژ شکست استاندارد IEC 60156 و استاندارد ASTM D1816 است . در این دو روش الکترودهای کروی یا گوی شکل و با فاصله 5/2-2 میلی متر از یکدیگر قرار دارند. ولتاژ با سرعت 2KV/s ، افزایش پیدا می کند تا زمانی که شکست اتفاق بیافتد ، نتیجه ، میانگین شش آزمایش پیاپی خواهد بود.
ضریب تلفات عایقی یا Δtg روغن ترانسفورماتور
Δtg پارامتری است که جزء مشخصات همیشگی روغن ترانسفورماتور می باشد Δ tg به مقدار مولکولهای یونیزه شده و قطبی موجود در روغن بستگی دارد. روغنی که به خوبی تصفیه شده باشد، مقادیری از Δ tg را نشان می دهد ولی باید توجه داشت که این پارامتر به آلودگی حین فرآیند یا بارگیری بسیار حساس است.
کشش بین سطحی روغن ترانسفورماتور
این پارامتر ، نیروی میان سطح آب و روغن را اندازه گیری می کند . کشش بین سطحی بستگی به گروههای قطبی موجود در روغن دارد. روغنهای جدید بهتر است کشش بین سطحی حداقل 40 mN/m داشته باشند.
اسیدیته روغن ترانسفورماتور
در روغن ترانسفورماتور تازه تصفیه شده ، انتظار می رود اسیدیته کمتر از %0.03 mgKOH به جرم روغن g باشد . اگر عدد اسیدی روغن بیشتر از مقدار مذکور باشد می تواند بر روی قسمتهای فلزی تجهیزات اثر گذاشته و عمر روغن کاهش پیدا کند.
خوردگی روغن ترانسفورماتور
در IEC 60296 این پارامتر با استفاده از یک نوار مس که به مدت 19 ساعت در روغن با دمای c˚ 140 غوطه ور است اندازه گیری می شود. حساسیت مس در مقابل خوردگی حاصل از ترکیبات سولفور موجود در روغن بالاست بنابراین جواب منفی به آزمایش فوق، تضمین کننده عدم خوردگی سایر فلزات حساس در تجهیزات موجود در ترانسفور ماتور در مقابل تماس با روغن می باشد.